TELKODER Elektronik haberleşme sektörü büyümeye devam ediyor, ancak rekabet ve stratejik altyapıda sorunlar derinleşiyor

TELKODER'in, BTK, TÜİK ve BIST gibi kuruluşların resmi verileri doğrultusunda hazırladığı
rapor, elektronik haberleşme sektörünün gelir bazında büyümeyi sürdürdüğünü
ortaya koyarken, rekabetin zayıflaması, piyasa değerlerindeki düşüş ve stratejik
altyapı yatırımlarındaki duraksamanın, sektörün sürdürülebilir gelişimi
açısından ciddi riskler taşıdığını vurguluyor. TELKODER, kapsayıcı ve adil bir
dijital gelecek için alternatif işletmecilerin desteklenmesi ve yapısal reformların
bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.

Sektör Geliri 407 Milyar TL'yi Aştı, Reel Artış Sınırlı Kaldı
Elektronik haberleşme sektörü, 2024 yılı sonu itibarıyla 407,45 Milyar TL gelir
büyüklüğüne ulaştı. Ancak TÜİK verileri kullanılarak yapılan enflasyon düzeltmesi
sonrası, 2003 yılındaki yaklaşık 15 Milyar TL düzeyindeki reel gelirlerin 2024
yılında sabit kaldığı görülüyor. Bu durum elektronik haberleşme sektörünün 2003
yılından bu yana reel anlamda büyüme kaydetmediğini gösteriyor.

Elektronik haberleşme sektör gelirleri, 2024 üçüncü çeyrekte 113,89 Milyar TL iken
2024 dördüncü çeyrekte 124,86 Milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Enflasyondan
arındırılmış gelirler ise 2024 üçüncü çeyrekte 4,5 Milyar TL, 2024 dördüncü çeyrekte
4,6 Milyar TL olarak belirlenmiştir.

Alternatif İşletmeciler Baskı Altında, Pazar Payı %7,78'e Geriledi
TELKODER raporuna göre, büyük üç operatör ve iştirakleri dışındaki alternatif
işletmecilerin pazar payı, 2024 yılı üçüncü çeyrekte %8,89 iken, dördüncü çeyrekte
%7,78'e geriledi. Avrupa ortalamalarının oldukça altında kalan bu oran, sektörde
sağlıklı rekabet ortamının hala oluşturulamadığını gösteriyor.

Piyasa Değerleri Giderek Eriyor
Sektörün %70'ini temsil eden iki büyük şirketin toplam piyasa değeri, 2008 yılında
22,90 Milyar Dolar iken, 2024 sonunda 10,16 Milyar Dolar'a geriledi. Bu dramatik
düşüş, İstanbul Borsası'ndaki genel artışa ve döviz kurunun yatay seyrine
rağmen gerçekleştiği gözlemlendi.

Fiber Yatırımları ve Genişbantta Yavaş İlerleme
Toplam fiber altyapı uzunluğu 2024 yılı sonu itibarıyla 604.618 km olarak ölçüldü.
Bu rakam, üçüncü çeyreğe kıyasla sadece yaklaşık 16.000 km'lik bir artışı temsil
ediyor. Fiber abone oranı ise aynı dönemde %7,91'den %8,37'ye yükseldi. Genişbant
abone sayısında ise anlamlı bir değişiklik kaydedilmedi.

Genişbant uydu hizmetlerine olan ilgi de sınırlı kaldı. 2011'den bu yana toplamda
yalnızca 5.154 yeni abone kazanıldığı ve son çeyrekte bu sayının bir önceki döneme
göre gerilediği belirtildi.

Sabit Ses Trafiği Yok Olma Noktasında
2009 yılında toplam ses trafiğinin %17,4'ü sabit hatlardan sağlanırken, bu oran
2024 dördüncü çeyrekte %1,77'ye kadar düştü. Sabit ses trafiğindeki bu hızlı düşüş,
sektörün rekabet açısından yeniden değerlendirme ihtiyacına işaret ediyor.

Bir Ailenin Haberleşme Gideri Yılda 18.744 TL'yi Aştı
2024 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla dört kişilik bir ailenin yıllık haberleşme
gideri 18.744,22 TL olarak hesaplandı. Bu tutarın 4.325,62 TL'si vergilerden oluşuyor.

Veri Merkezlerinde Stratejik İlerlemenin Eksikliği Sürüyor
Raporda, İnternet Değişim Noktaları (İDN) ve veri merkezi standartları gibi kritik
başlıklarda uzun süredir politika belgelerinde yer almasına rağmen somut bir
ilerleme kaydedilemediği vurgulanıyor. BTK'nın 2021 İş Planı'nda yer alan Türkiye
İnternet Değişim Altyapısı çalışmaları da tamamlanmadı ve 2022 itibarıyla planlardan
çıkarıldı.

Rekabet Güçlenmeli, Altyapı Stratejileri Uygulanmalı
TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Halil Nadir Teberci, rapora ilişkin yaptığı değerlendirmede
şu açıklamalarda bulundu: Elektronik haberleşme sektörü gelirsel olarak
büyümeye devam ediyor, ancak bu büyüme, reel anlamda sınırlı kalıyor. Alternatif
işletmecilerin pazar payının daralması, piyasa değerlerindeki ciddi düşüş,
sabit ses trafiğinin yok olma noktasına gelmesi ve genişbant yatırımlarındaki
yavaşlık, sektörün sağlıklı gelişiminin önünde ciddi engeller oluşturuyor. Uydu
internet aboneliklerinin hâlâ sınırlı sayıda kalması ve veri merkezleriyle
internet değişim noktalarına ilişkin somut adımların atılamamış olması da dijitalleşme
hedeflerimizle çelişiyor. Tüm bu veriler, sektörün yalnızca ekonomik değil,
yapısal olarak da güçlendirilmesi gerektiğini gösteriyor. Kapsayıcı ve rekabetçi
bir dijital ekosistem için artık vakit kaybetmeden harekete geçilmeli.

TELKODER Sektörü Takip Etmeye Devam Ediyor
TELKODER, elektronik haberleşme sektörüne yönelik gelişmeleri izleyerek her çeyrek
sonunda raporlamayı ve kamuoyuyla paylaşmayı sürdürüyor. Yeni teknolojilerin
ve rekabetin teşvik edilmesi, Türkiye'nin dijital ekonomideki yerini sağlamlaştırmak
adına kritik önem taşıyor.


-iDeal Haber Merkezi-
- twitter.com/iDealDataHaber // www.idealdata.com.tr -