Küresel piyasalarda jeopolitik gelişmeler etkili olmaya devam ediyor
Geride bıraktığımız hafta Orta Doğu'da yaşanan gelişmeler öne çıktı. Piyasalarda
ayrıca Fed, İngiltere ve Japonya Merkez Bankaları faiz kararları ile İngiltere
ve Japonya'da TÜFE verileri takip edildi. Yurt içinde ise TCMB Para Politikası
Kurulu toplantısında politika faizini sabit bıraktı. Veri açısından cari denge,
bütçe dengesi, Piyasa Katılımcıları Anketi yayınlandı. Önümüzdeki hafta açıklanacak
veriler arasında, yurt içinde reel kesim ve sektörel güven endeksleri, kapasite
kullanım oranı, ABD, İngiltere ve Euro Bölgesi'nde haziran ayı öncü PMI,
ABD'de PCE verileri öne çıkıyor.
Fed, BoE ve BoJ faiz oranlarını sabit tutarken, İsviçre Merkez Bankası faiz indirdi.
Brezilya Merkez Bankası ise faiz artırımına gitti. Fed faiz oranlarını beklentilerle
uyumlu olarak %4,25-%4,50 aralığında sabit bıraktı. Fed, ortalama faiz
beklentilerini 2025 yılı için %3,9'da sabit bırakırken, 2026 yılı için %3,4'ten
%3,6'ya revize etti. Büyüme tahmini 2025 ve 2026 yılları için aşağı yönlü (2025
%1,7?%1,4, 2026: %1,8?%1,6) güncellendi. Çekirdek kişisel tüketim harcamaları
(PCE) beklentisi ise 2025 yılı için %2,8'den %3,1'e, 2026 yılı için %2,2'den
%2,4'e yukarı revize edildi. Ekonomik görünüme ilişkin belirsizliğin azalmış
olmakla birlikte halen yüksek olduğu vurgulandı. Kurul'un değerlendirmelerinde,
işgücü piyasası koşulları, enflasyon baskıları ve enflasyon beklentileri ile finansal
ve uluslararası gelişmeler de dahil olmak üzere geniş bir bilgi yelpazesini
dikkate alacağı söylemi de yinelendi. ABD'de perakende satışlar mayısta aylık
%0,9 ile beklenenden fazla geriledi. Otomotiv ve benzin hariç perakende satışlardaki
aylık azalış %0,1 oldu. Sanayi üretimi aylık %0,2 gerileyerek son üç
ayda ikinci kez daraldı.
İngiltere Merkez Bankası (BoE) politika faizini beklendiği gibi %4,25'te sabit tutarken,
daha fazla indirim için kademeli ve dikkatli bir yaklaşım benimseyeceğini
açıkladı. Banka, enflasyona yönelik risklerin her iki yönde de devam ettiğine
dikkat çekerek zayıflayan iş gücü piyasasına ve Orta Doğu'daki gelişmeler
kaynaklı enerji fiyatlarındaki artışa odaklandığını belirtti. BoE projeksiyonlarına
göre, mayıs ayında %3,4 olan yıllık enflasyonun eylülde %3,7 ile zirve yaptıktan
sonra yılın geri kalanında ortalama %3,5 seviyesinde oluşması öngörülüyor.
İngiltere'de TÜFE mayısta aylık %0,2 artarken, yıllık değişim %3,5'ten %3,4'e
geriledi. Mal enflasyonu yıllık değişimi %1,7'den %2'ye yükseldi.
Brezilya Merkez Bankası politika faizini sabit tutacağı yönündeki piyasa beklentilerinin
aksine 25 baz puan artırarak %15,0'e yükseltti. İsviçre Merkez Bankası
politika faizini beklentilere paralel 25 baz puan indirerek %0,0'a çekti. Japonya'da
taze gıda hariç tüketici enflasyonu mayısta yıllık bazda %3,5'ten %3,7'ye
yükselerek Ocak 2023'ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Manşet enflasyon
ise beklentilere paralel %3,6'dan %3,5'e geriledi. Japonya Merkez Bankası da faizi
%0,50'de sabit bıraktı.
Küresel hisse senedi piyasalarında hafta boyunca jeopolitik gelişmelerin etkisiyle
satıcılı seyir görüldü. Beyaz Saray Sözcüsü dün ABD Başkanı Trump'ın, İran'la
müzakerelerin gerçekleşme olasılığının yüksek olması nedeniyle İran'la ilgili
kararını iki hafta içinde vereceğini açıkladı. Fed üyesi Waller, Fed'in önümüzdeki
ay faiz oranlarında indirim yapabileceğini söyledi S&P 500 ve Nasdaq borsaları
bugün güne alıcılı başlamasının ardından negatife döndü ve bültenimizi hazırladığımız
saat itibarıyla sırasıyla %-0,2 ve %-0,4 değişimle işlem görüyor. VIX
oynaklık endeksi bugün 20 seviyesinin altına geriledi, dün gün içinde 22,75
seviyesini görmesinin ardından geri çekildi ve bugün 20,4 seviyelerinde. Avrupa'da
Eurostoxx-600 ve teknoloji endeksleri haftanın ilk dört işlem gününde sırasıyla
toplam %1,7 ve %2,4 düşüş göstermesinin ardından, bugün bültenimizi hazırladığımız
saat itibarıyla %0,2'şer primli işlem görüyor. ABD tahvil piyasasında
10 yıllık getiriler haftalık bazda sınırlı azalışla %4,39, dolar endeksi (DXY)
haftalık %0,5 artışla 98,7 seviyelerinde. Brent petrol aktif vadeli kontratı, Orta
Doğu'da artan gerilimin etkisiyle hafta boyunca yükseldi ve dün gün içinde
79$/bbl seviyelerini gördü. Petrol fiyatı bugün ise bültenimizi hazırladığımız
saat itibarıyla %2,8 azalışla 76,6$/bbl seviyesinde işlem görüyor. Altın fiyatı
ise haftalık bazda %1,9 düşüşle 3368$/ons seviyelerinde.
Yurt içinde TCMB, haziranda politika faizini beklentimize ve piyasa beklentilerine
paralel olarak %46'da sabit tutarken, gecelik borç verme ve borç alma faizlerini
de değiştirmedi (sırasıyla %49 ve %44,5). Son bir haftalık dönemde ağırlıklı
ortalama fonlama faizi ve TLREF'in %49'dan %46'ya inmiş olması fiiliyatta 300
baz puanlık faiz indirimi anlamına geliyor. Enflasyon eğilimindeki iyileşmenin
haziran ayında devam ettiği ve talep koşullarının zayıfladığı yönündeki iletişime
rağmen, metinde faiz indirim sürecine dair bir taahhüt ve yönlendirmeden kaçınıldı.
(Makro: TCMB Para Politikası Kurulu Faiz Kararı -Haziran 2025).
Cari işlemler dengesi nisanda 7,9 milyar $ açık verdi. 12 aylık birikimli açık 12,8
milyar $'dan 15,8 milyar $'a yükseldi. Altın ve enerji hariç cari fazla 1,9
milyar $ azalarak 49,5 milyar $'a geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış verilere
göre cari dengede önemli bir bozulma gerçekleşti. Ancak bu açılmada mal dengesine
ilişkin geçici unsurlar rol oynadı. (Makro: Cari dengede geçici unsurlara
bağlı belirgin bozulma)
TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre haziranda piyasa katılımcılarının beklentilerinde
belirgin bir değişim kaydedilmedi. Mayıs ayında beklenenden düşük gelen
enflasyon sonrası yıl sonu enflasyon beklentisi %29,9 seviyesine geri dönerken,
daha uzun vadeli enflasyon beklentilerinde de sınırlı düşüş kaydedildi. Katılımcılar
TCMB'den ilk faiz indirimini temmuz toplantısında beklerken, ortalama
indirim beklentisi 300 baz puan oldu. (Makro: Makroekonomik beklentiler büyük
ölçüde korundu, merkez bankasından ilk faiz indirimi temmuzda bekleniyor)
Merkezi yönetim bütçe dengesi mayıs ayında 235,2 milyar TL fazla verdi. Yılın ilk
beş ayında bütçe açığı 650,3 milyar TL, 12 aylık birikimli olarak bütçe açığı
2,3 trilyon TL olarak gerçekleşti. (Makro: Mayıs ayında bütçe kurumlar vergisi
aracılığıyla fazla verdi). Perakende ticaret satış hacim endeksi nisanda yıllık
%9,6 artarken, aylık bazda ise %3,1 azaldı. Hizmet üretim endeksi nisanda aylık
bazda %0,6 gerilerken, yıllık %4,5 arttı. İnşaat üretimi nisanda aylık %1,6
gerileyerek üst üste üç ay daralma kaydetti. Özel sektörün yurt dışından sağladığı
kredi borcu nisanda aylık 2,7 milyar $ artışla 185,9 milyar $ ile Kasım 2019'dan
bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Konut satışları mayısta yıllık %17,6
artarak 130.250'ye yükseldi. Bu ayda ipotekli konut satışları, konut kredilerindeki
ivmelenmeyle uyumlu olarak, yıllık %95,9 arttı. Kısa vadeli dış borç stoku
nisanda aylık %2,6 azalarak 168,4 milyar $'a geriledi.
Tüketici güven endeksi mevsimsellikten arındırılmış olarak son iki aydır artış eğiliminde,
haziranda aylık 0,3 puan artışla 85,1 seviyesinde gerçekleşti. Endeks
Haziran 2023'ten bu yana uzun dönem ortalamasının altında bulunuyor. Alt endekslerden,
hanenin mevcut dönem maddi durumu değerlendirmesi aylık bazda 0,2 puan,
gelecek dönem maddi durum beklentisi 0,5 puan arttı. Genel ekonomik duruma ilişkin
mevcut dönem ve gelecek dönem beklentilerinde de iki aylık düşüşün ardından
artış görüldü. Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) mayısta aylık %2,40,
yıllık olarak ise %25,34 arttı.
Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Önemli Veriler
Pazartesi: EURO BÖLGESİ İMALAT PMI (HAZİRAN, ÖNCÜ)
İmalat sanayinde toparlanma enerji fiyatlarındaki artışla sekteye uğrayabilir
Euro Bölgesi mayıs ayı imalat PMI 49,4 ile son 33 ayın en yüksek seviyesine ulaşarak
bölgedeki sanayi faaliyeti için toparlanma sinyali verdi. Üretim alt endeksi
üst üste üçüncü ayda da artarak Mart 2022'den bu yana en hızlı yükselişi gösterirken,
ihracat siparişleri son 38 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Diğer yandan,
ABD ile ticarette olası yüksek tarifeler dış ticarette belirsizlik oluşturmaya
devam ederken, jeopolitik gelişmeler kaynaklı Hollanda TTF temmuz vadeli
kontratlarında gaz fiyatlarının son 1 hafta %15 yükselmesi Bölge'nin imalat üretimini
baskılayabilecek riskler olarak ön plana çıkıyor. Haziranda endeksin 49,8'e
yükselmesi bekleniyor.
Pazartesi : ABD İMALAT & HİZMET PMI (HAZİRAN, ÖNCÜ)
Tarife endişelerindeki azalmayla ekonomik faaliyet tekrar genişleme bölgesine geçti
ABD'de bileşik PMI nisanda 19 ayın en düşük seviyesine geriledikten sonra tarife
politikalarındaki uzlaşmacı adımların desteğiyle mayısta 2,4 puan iyileşerek 53'e
yükseldi. Bu ayda hizmet endeksi 53'ye ulaşarak ana endeksteki toparlanmada
belirleyici olurken, imalat endeksi 52'ye yükselse de verinin alt detayları (stoklama
kaynaklı iyileşme) ve hala daralma bölgesine işaret eden ISM verisi imalatta
kalıcı bir toparlanmanın henüz olmadığı sinyali veriyor. Haziran ayında imalat
PMI değerinin 51'e gerilemesi bekleniyor.
Salı: TÜRKİYE İKTİSADİ YÖNELİM ANKETİ (HAZİRAN)
İkinci çeyrekte sektörler geneline yayılan yavaşlama sinyali güçleniyor
Reel kesim güven endeksi (m.a) olarak nisan ayındaki belirgin düşüşün ardından mayısta
da 2,2 puan düşerek 98,6 seviyesine geriledi ve tarihsel ortalamasının altında
kalmaya devam etti. Bu durum imalat sanayinde zayıflama sinyallerinin belirginleştiğine
işaret etti. Sektörel güven endeksleri nisan ayında aylık bazda
sert geriledikten sonra mayıs ayında sınırlı iyileşme kaydetti. Kapasite Kullanım
Oranı (KKO, m.a.) mayısta aylık 0,5 puan yükselerek %75,1 değerini aldı ve
tarihsel ortalamasının 1,2 puan altında kalarak imalat sanayi ana eğilimindeki
zayıflığın sürdüğünü gösterdi
Salı: ABD CONFERENCE BOARD TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ (HAZİRAN)
Tarife uzlaşıları tüketici güvenini yükseltti
ABD'de Conference Board Tüketici Güven Endeksi nisan ayındaki aşağı yönlü revize
edilen 85,7'den mayısta 98,0'e yükselerek tarife uzlaşılarının desteğiyle son
dört yılın en hızlı aylık artışını kaydetti. Tüketicilerin gelir, iş ve işgücü
piyasa koşullarına ilişkin kısa vadeli beklentilerini yansıtan beklenti endeksi
17,4 puan iyileşerek genellikle resesyon beklentisine işaret eden 80 eşik değerine
yaklaştı. Tüketicilerin 12 aylık ortalama enflasyon beklentileri ise %7'den
%6,5'e geriledi. Conference Board Tüketici Güven Endeksinin haziranda 99,4 seviyesine
yükselmesi bekleniyor.
Cuma: ABD PCE (MAYIS)
Çekirdek ve manşet PCE yıllık artışı yavaşlamaya devam etti
ABD'de kişisel tüketim harcamaları enflasyonu (PCE) yavaşlamaya devam etti. Martta
%0 olan aylık enflasyon nisanda beklentilerle uyumlu şekilde %0,1 oldu ve yıllık
enflasyon %2,3'ten %2,1'e geriledi. Hizmet fiyatları istihdam piyasasındaki
ılımlı seyri destekler şekilde aylık %0,1 artarken, önceki ay dayanıksız tüketim
malı fiyatlarındaki düşüş kaynaklı olarak %0,5 gerileyen mal fiyatları nisanda
%0,1 yükseldi. Gıda ve enerji hariç çekirdek PCE yıllık enflasyonu ise %2,7'den
%2,5'e geriledi. Tarife politikaları ABD enflasyonu üzerinde yukarı yönlü
riskleri canlı tutmaya devam ederken, PCE'nin mayıs ayında yıllık bazda %2,3 artış
göstermesi bekleniyor.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı
kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy
yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında
imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.
Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların
kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve
getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun
sonuçlar doğurmayabilir.
-iDeal Haber Merkezi-
-twitter.com/iDealDataHaber // www.idealdata.com.tr-
Daha iyi, hızlı ve güvenli bir kullanım sağlamak amacıyla web sitemizde tarayıcı çerezleri kullanıyoruz.
Detaylı bilgi için
Çerez Aydınlatma Metni 'ni inceleyebilirsiniz.